That Made Me See Red - වමේ පක්ෂ ගැනද?

Tweet

ඉංග්‍රීසියේ තියනවා විවිධ පාට ආශ්‍රයෙන් හැදුන සාම්ප්‍රදායික යෙදුම් (idioms) ගණනාවක්. ඒවා වැඩිපුරම හමු වෙන්නේ තරමක් අවිධිමත් (informal) භාවිතවල. මේවායින් සමහරක තේරුම යම් තරමකින් හෝ අනුමාන කළ හැකි වුණත් තවත් සමහරක් නම් එහෙමත් කරන්න අමාරුයි. රතු වර්ණය සම්බන්ධ වෙන එවැනි අවස්ථා කීපයක් ගැන අපි මේ ලිපියෙන් අවධානය යොමු කරමු.

රතු පාටින් වාමාංශික දේශපාලන පක්ෂ හා මතවාද නියෝජනය වෙන බව අපි කව්රුත් දන්නවනේ. ඒ නිසා ඊට පරිබාහිර යෙදුම් සලකා බලමු.

1. see red

මෙහි "see red" යන්නෙන් අදහස් කෙරෙන්නේ "තදින් තරහ යනවා"  යන්නයි.

That made me see red. ඒක මාව හොඳටම තරහ ගැස්සුවා. / ඒකෙන් මට යකා නැග්ගා.

2. like a red rag to a bull

මෙයින් අදහස් වෙන්නේ "යමෙක්ව තදින් තරහ ගස්සන කාරනයක්" යන්නයි.

Don't talk about the boss when Kamal is there; it'll be like a red rag to a bull.  නිමල් ඉන්න තැන ලොක්කා ගැන කතා කරන්න එපා; එයාට යකා නගීවි.

***මෙය ඇමරිකානු ව්‍යවහාරයේ සාමාන්‍යයෙන් යෙදෙන්නේ "like waving a red flag in front of a bull" යනුවෙනුයි.

3. in the red

බැංකු ගිනුමක්, ව්‍යාපාරයක් වැන්නක් ණය වී ඇති බව දැක්වීමට මෙසේ කියනවා.

My bank account is Rs. 50,000 in the red. මගේ බැංකු ගිනුම රු. 50,000ක්  ණය වෙලා (ඒ කියන්නෙ overdraft එකක්).

***ගිණුමක් වැන්නක් ණය නොවී හොඳ තත්වයක පවතින බව දැක්වීමට "in the black" යොදා ගැනෙනවා.

4. red carpet

යමෙක්ව ඉතා ඉහළින් පිළිගැනීම දැක්වීමට මෙම යෙදුම උපයෝගි කර ගැනෙනවා.

They brought out the red carpet for him. / They gave him the red carpet treatment. ඒ අය එයාව ගොඩක් ඉහළින් (ගරු සරු ඇතුව) පිළිගත්තා.

5.  catch (someone) red-handed

වැරැද්දක් කරමින් සිටිද්දී යමෙක්ව අල්ලා ගැනීම දැක්වීමට මෙය යොදා ගැනෙනවා.

That guy had been stealing money from the office for some time when he was caught red-handed by his boss one day. එක දවසක් එයාගෙ ලොක්කාට අතටම අහුවෙනකොට මිනිහා (ඒ වෙන තෙක්) සෑහෙන කාලයක් තිස්සෙ ඔෆිස් එකෙන් සල්ලි හොරකම් කරලා තිබුනා.

6. red alert

ලොකු අවදානමක් පිළිබඳ අනතුරු හැඳවීමක් හෝ සූදානමින් සිටීමක් සඳහා යෙදෙනවා.

The government has issued a red alert about the spread of dengue in certain areas. සමහර පළාත්වල ඩෙංගු (ඩෙංගි) උණ පැතිරීම ගැන ආණ්ඩුවෙන් ප්‍රබල අනතුරු හැඳවීමක් කරලා තියනවා.

The police have been put on red alert due to a bomb threat. බෝම්බ පිපිරීමේ අවදානමක් නිසා පොලීසිය දැඩි සූදානමකින් තියලා තියනවා.

7. red herring

අවධානය අදාළ මාතෘකාවෙන් වෙන අතකට යොමු කරන දෙයක් මෙසේ හැඳින්වෙනවා.

When we were about to reach a final conclusion, he threw a red herring into the discussion. අපි අවසාන නිගමනයකට එන්න ඔන්න මෙන්න කියලා තියෙද්දි එයා සාකච්ඡාවට අදාළ නැති කතාවක් පටන් ගත්තා.

8. red-letter day

ඉතා වැදගත දිනයක් හැඳින්වීමට මෙම යෙදුම ප්‍රයෝජනයට ගැනෙනවා.

Today is a red-letter day for our school as our team has won the national championship. අපේ කණ්ඩායම ජාතික ශූරතාවය දිනලා තියන නිසා අද අපේ පාසැලට රන් අකුරෙන් ලියවෙන දවසක්.

9. red in the face / red as a beetroot [BrE] / red as a beet [AmE]

මුහුණ රතු වීම / බීට්රූට් අලයක් මෙන් රතු වීම ගැන කතා කරන මෙම යෙදුම් මගින් යමෙක් තදින් කෝපයට හෝ ලැජ්ජාවට පත්වීම ප්‍රකාශ කෙරෙනවා.

When she saw what had happened, she went red in the face / went red as a beetroot [BrE] / went red as a beet [AmE].

වෙලා තිබුන දේ දැකලා එයාගේ මූණ ලැජ්ජාවෙන්/තරහින් රතු උනා.

10. red-hot

අධිතප්ත තත්වයක් සාමාන්‍යයෙන් දක්වන මෙම යෙදුම, ඇතැම් ඉතා ප්‍රබල හැඟීම් මෙන්ම ඉතා උණුසුම් හෝ ජනප්‍රිය මාතෘකාවන් සම්බන්ධයෙනුත් ගැනෙනවා.

His red-hot anger was visible. එයාගෙ අධික තරහා පේන්නම තිබුනා.

That proposal was a red-hot issue in the past few weeks. ඒ යෝජනාව පහුගිය සති කීපයේ ඉතා උණුසුම් මාතෘකාවක් උනා.

She is a red-hot favourite[BrE]/favorite[AmE] in the contest. එයා තරඟෙ දිනයි කියලා ගොඩක්ම අය හිතන කෙනෙක්.

11. red-eye

ඡායාරූපවල ඉන්නා අයගේ ඇස් "ෆ්ලෑෂ්" එළිය නිසා ඇතැම් විට රතු වී පෙනීම බොහෝ විට දක්වන මෙම යෙදුම රාත්‍රි කාලයේ ගුවන් ගමනක් හැඳින්වීමටත් - විශේෂයෙන් ඇමරිකානු ව්‍යවහාරයේ - යොදා ගැනෙනවා.

This will reduce the red-eye effect in the picture. මෙයින් පිංතූරයෙ ඉන්න අයගෙ ඇස් රතු වෙලා පෙනීම අඩු කෙරෙනවා.

They took the red-eye to New York. ඒ අය රෑ ගුවන් ගමනකින් නිව් යෝක්වලට ගියා

12.  red tape

වැඩ කටයුතු ප්‍රමාද කරන අනවශ්‍ය නීති රීති, රෙගුලාසි ආදිය මෙසේ හැඳින්වෙනවා.

We had to deal with a lot of red tape when registering the new car. අළුත් කාරෙක ලියා පදිංචි කරද්දි අපට ගොඩක් තේරුමක් නැති රෙගුලාසිවලට මූණ දෙන්න උනා.

13. red light

මෙය සාමාන්‍යයෙන් වාහන නැවතුම් සංඥා එළි දැක්වීමට යොදා ගැනෙන නමුත්, "red-light district" ලෙස හැඳින්නේ නම් නගරයක ගණිකාවන් ගැවසෙන ප්‍රදේශයයි.

The bus stopped at a red light. බස් එක රතු මාර්ග සංඥා එළියක් ළඟ නැවැත්තුවා.

You'd better avoid the red-light district. ගණිකාවන් ඉන්න පැත්ත මග අරිනවා නම් හොඳයි.

14. red cent

මෙම යෙදුම ඇමරිකානු භාවිතයේ නිෂේධාර්ථයෙන් (නැත යන අර්ථයෙන්) යෙදෙනවා කිසිම මුදලක් නොලැබුන බව දැක්වීමට.

I didn't get a red cent from them. ඒ ගොල්ලන්ගෙන් මට සතයක්වත් හම්බ උනේ නැහැ.

කොල පාට ගැන යෙදුම් කීපයක් ගැන "Is it time to go green?" ලිපිය කියවන්න.


(Image credit: paparutzi)